റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് പ്രതിസന്ധിയുടെ ‘തടങ്കലിൽ’ ഷി; ഇനിയും തകർക്കുമോ ‘പ്രേത കെട്ടിടങ്ങൾ’?

പതിനഞ്ച് ബഹുനില കെട്ടിടങ്ങൾ ഒന്നിനു പിറകെ ഒന്നായി തകർന്നു വീഴുന്നു. ഈ കെട്ടിടങ്ങൾ നിന്ന പ്രദേശമാകെ വെളുത്ത പുക പടരുന്നു. ആ പുകപടലങ്ങൾ, കണ്ടുനിന്നവരുടെ കാഴ്ച മറയ്ക്കുന്നു. പിന്നെ കാഴ്ചയ്ക്കു മുന്നിലെത്തുന്നത്, തലയുയർത്തി നിന്ന കൂറ്റൻ കെട്ടിടങ്ങളുടെ സ്ഥാനത്തെ വെറും ചാരം മാത്രം. കാതടപ്പിക്കുന്ന സ്ഫോടനത്തിനു പിന്നാലെ ഈ കെട്ടിടങ്ങൾക്കു നിലംപതിക്കാൻ വേണ്ടി വന്നത് വെറും 45 സെക്കൻഡ്. 2021 ഒക്ടോബറിൽ ചൈനയിൽനിന്ന് പുറത്തുവന്ന വിഡിയോ ദൃശ്യമാണിത്. ചൈനയിലെ യുനാൻ പ്രവിശ്യയുടെ തലസ്ഥാനവും ഏറ്റവും വലിയ നഗരവുമായ കുൻമിങ് നിമിഷനേരം കൊണ്ട് ഒരു ‘പ്രേത കെട്ടിടങ്ങളുടെ’ നഗരമായി പരിണമിക്കുന്ന കാഴ്ച അന്നു ലോകത്തെയാകെ ഞെട്ടിച്ചിരുന്നു. പതിനായിരക്കണക്കിന് ജനങ്ങളാണ് അന്ന് ഈ കാഴ്ച കാണാൻ എത്തിയത്. 15.4 കോടി യുഎസ് ഡോളർ (ഏകദേശം 1230 കോടി ഇന്ത്യൻ രൂപ) വിലമതിക്കുള്ള വസ്തുവകകളാണ് വെറും 45 നിമിഷം കൊണ്ട് മനുഷ്യനിർമിത സ്ഫോടനത്തിൽ തകർന്നടിഞ്ഞത്. ചൈനയ്ക്ക് ഇതെന്തുപറ്റി എന്നു ചിന്തിക്കാൻ തുടങ്ങുമ്പോൾതന്നെ, കഴിഞ്ഞ ഒരു വർഷമായി ചൈനയിലെ പലയിടങ്ങളിൽ ഇത്തരത്തിലുള്ള ‘പൊളിക്കൽ’ പ്രതിഭാസം അരങ്ങേറുന്നുണ്ട് എന്ന കാര്യം തിരിച്ചറിയണം. കൊച്ചി മരടിൽ അനധികൃതമായി കെട്ടിപ്പൊക്കിയ ഫ്ലാറ്റുകളാണ് നിയന്ത്രിത സ്ഫോടനത്തിലൂടെ പൊളിച്ചു മാറ്റിയതെങ്കിൽ ചൈനയിൽ പൊളിച്ചു മാറ്റിയത് എട്ടു വർഷത്തോളമായി പണിതീരാതെ കിടന്ന കെട്ടിടങ്ങളാണ്. ഇത്തരത്തിൽ നിരവധി കെട്ടിടങ്ങൾ ഇനിയും ചൈനയിലുണ്ട്. അവയെയെല്ലാം സമാന വിധി കാത്തിരിപ്പുണ്ട്. അവയിൽ ഏതെല്ലാം തകർന്നടിഞ്ഞിട്ടുണ്ടെന്ന വിവരം പക്ഷേ പുതിയ സാഹചര്യത്തിൽ ചൈനയ്ക്കു പുറത്തെത്തില്ല. കഴിഞ്ഞ വർഷം കെട്ടിടങ്ങൾ തകരുന്ന വിഡിയോ പുറത്തായത് അത്രയേറെ നാണക്കേടാണ് രാജ്യത്തിനുണ്ടാക്കിയത്. പുറംലോകത്തിന്റെ കണ്ണുപറ്റാൻ അനുവദിക്കാതെ എല്ലാം ഗൂഢമായി ഒളിപ്പിച്ചു വയ്ക്കുന്ന ചൈനയ്ക്ക് പക്ഷേ ഒരു നിർണായക മേഖലയുടെ തകർച്ചയെ മാത്രം ഇപ്പോഴും ഒളിപ്പിക്കാനാകുന്നില്ല. കോടിക്കണക്കിന് രൂപ മുതൽമുടക്കി കെട്ടിപ്പൊക്കിയ കെട്ടിടങ്ങൾ, പണി തീരുന്നില്ല എന്ന ഒറ്റക്കാരണത്താൽ, അതേ കോടികൾ മുടക്കി ഇല്ലാതാക്കിയെങ്കിൽ അതിനു പിന്നിൽ തകർന്നടിയുന്ന മറ്റൊന്നു കൂടിയുണ്ട് –ചൈനയുടെ സാമ്പത്തിക ശക്തിയെ എക്കാലത്തും പിടിച്ചു നിർത്തിയിട്ടുള്ള റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് മേഖല. കുമിഞ്ഞു കൂടിയ കടക്കെണിയിൽ നട്ടം തിരിയുകയാണ് ചൈനയിലെ നിർമാണ മേഖലയും അതിന്റെ പിന്നിലെ വൻകിട ‘രാജാക്കന്മാരും’. ചൈനയിലെ അതികായർ അടക്കിവാണ റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് മേഖലയ്ക്ക് എന്താണു സംഭവിച്ചത്? ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ രണ്ടാമത്തെ സാമ്പത്തിക ശക്തി കടപുഴകി വീഴുന്നതിന്റെ ദൃശ്യങ്ങളാണോ ഇത്? പണമില്ലാത്തതിനാൽ നിർമാണം പാതിവഴിയിൽ പൊലിഞ്ഞതിനാൽ ചൈനയിൽ ഇപ്പോൾ നിരവധി ജനവാസമില്ലാത്ത ‘പ്രേതനഗര’ങ്ങളുണ്ട്. അവയുടെയും ഗതി ഇതുതന്നെയാകുമോ?...

∙ പണിയുക, നിർത്തുക, പൊളിക്കുക... റിപ്പീറ്റ്!

‘‘ചൈനയിലെ പ്രധാന നഗരങ്ങളായ ഷാങ്ഹായ് അല്ലെങ്കിൽ ബെയ്ജിങ്ങിലൂടെ ഏതാനും മണിക്കൂർ നിങ്ങൾ വെറുതെ വാഹനം ഓടിച്ചു പോകൂ, നിങ്ങൾക്ക് അസാധാരണമായി എന്തോ ഒന്ന് തോന്നിയേക്കാം. ഈ നഗരങ്ങളെല്ലാം അംബരചുംബികളായ കെട്ടിടങ്ങൾകൊണ്ട് സമൃദ്ധവും ആധുനികത തുളുമ്പുന്നവയുമാണ്. എന്നാൽ ഉയർന്നു നിൽക്കുന്ന ഈ കെട്ടിടങ്ങളെല്ലാം അനാഥമാണ്. മനുഷ്യവാസം ഇല്ല. ഇവയെല്ലാം ചൈനയുടെ പ്രേതനഗരങ്ങളുടെ ഭാഗമാണ്’’–കഴിഞ്ഞ വർഷം ഒക്ടോബറിൽ ഒരു രാജ്യാന്തര മാധ്യമത്തിലെ റിപ്പോർട്ടർ ചൈനയിലൂടെയുള്ള തന്റെ യാത്ര വിശദീകരിക്കുന്നത് ഇങ്ങനെയാണ്. കഴിഞ്ഞ കുറച്ചു വർഷങ്ങളായി ചൈനയിൽ ഇത്തരത്തിൽ പ്രേത നഗരങ്ങൾ ഏറുകയാണ്. ഏഴോ എട്ടോ വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ് പണി തുടങ്ങിയ കെട്ടിടങ്ങൾ, പണം ഇല്ലാത്തതിനാൽ പാതിവഴിയിൽ നിർമാണം നിലച്ചവ. നിർമാണം പൂർത്തിയാകാത്തതിനാൽ ഇവിടെ താമസിക്കാൻ ആളുകൾ എത്തുന്നില്ല. അതോടെ ഇവയെല്ലാം അനാഥമാകുന്നു. ഇങ്ങനെ നിന്ന കെട്ടിടങ്ങളാണ് കഴിഞ്ഞ ഒരു വർഷമായി ചൈന പൊളിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധി അടയാളപ്പെടുത്തുന്നതാണ് കോടികൾ മുടക്കിയ കെട്ടിടങ്ങളുെട പതനമെങ്കിലും, അതിൽനിന്ന് കരകയറാനുള്ള മാർഗങ്ങളുടെ ഭാഗമാണിതെന്നാണ് ഇപ്പോൾ പറയുന്നത്.

പണിയുക, താൽക്കാലികമായി നിർത്തുക, പൊളിക്കുക, ആവർത്തിക്കുക... റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് മേഖലയിലെ തകർച്ച പരിഹരിക്കാനായി ചൈന ഇപ്പോൾ സ്വീകരിക്കുന്നത് ഈയൊരു രീതിയാണെന്നാണ് വിദഗ്ധർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത്. അതായത് വർഷങ്ങളായി പണിതീരാതെ കിടക്കുന്ന കെട്ടിടങ്ങളുടെ പണി തീർക്കാൻ ഇനി ശ്രമിക്കുന്നില്ല. പകരം അവ പൊളിച്ചു കളഞ്ഞ് പുതിയ കെട്ടിടങ്ങൾ നിർമിക്കുക. റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് മേഖയെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഈ പദ്ധതികളുടെ ഭാഗമായി കൂറ്റൻ കെട്ടിടങ്ങളാണ് ചൈനീസ് സർക്കാർ ഇടപെട്ട് പൊളിച്ചു നീക്കുന്നത്. 7.5 കോടിയോളം ആളുകളെ, അതായത് ജനസംഖ്യാ കണക്കെടുത്താൻ യുകെയിലെ മുഴുവൻ ആളുകളെയും അല്ലെങ്കിൽ അതിൽകൂടുതൽപ്പേരെ താമസിപ്പിക്കാൻ ശേഷിയുള്ള, നിർമാണങ്ങളാണ് ചൈനയിൽ പണി പാതിവഴിയിലായി കിടക്കുന്നതെന്നാണ് റിപ്പോർട്ട്. ഇവയുടെയെല്ലാം നിർമാണം ഇപ്പോൾ നിർത്തിവച്ചിരിക്കുകയാണ്.

കഴിഞ്ഞ ഏതാനും വർഷങ്ങളിലായി 300 കോടി ചതുരശ്ര മീറ്റർ പ്രദേശത്തെ വീടുകൾ താൽക്കാലികമായി പണിനിർത്തുകയോ പൊളിക്കുകയോ ചെയ്തതായാണ് ലണ്ടൻ ആസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ബിനിനസ് കൺസൽട്ടൻസിയായ ഫാതം കൺസൾട്ടിങ്ങിലെ ഗവേഷകരെ ഉദ്ധരിച്ച് ‘ദ് ടെലഗ്രാഫ്’ റിപ്പോർട്ടു ചെയ്തത്. ചൈനയിൽ ആൾത്താമസമില്ലാതെ ഒഴിഞ്ഞു കിടക്കുന്നത് ഇത്തരത്തിൽ നിരവധി വീടുകളും കെട്ടിടങ്ങളുമാണ്. ചൈനീസ് സർക്കാർ സ്വീകരിച്ച രാജ്യാന്തര അടിസ്ഥാന സൗകര്യ വികസന തന്ത്രമായ ബിആർഐയുടെ (ബെൽറ്റ് ആൻഡ് റോഡ് ഇൻനിഷ്യേറ്റിവ്) ഈ മാസം ആദ്യം പുറത്തിറക്കിയ റിപ്പോർട്ടു പ്രകാരം, ചൈനയിലെ ശൂന്യമായി കിടക്കുന്ന താമസസ്ഥലങ്ങൾ 12.1 ശതമാനമാണ്. യുകെയിൽ ഇത് 0.9 ശതമാനമാണെങ്കിൽ ഓസ്ട്രേലിയയിൽ 11.1 ശതമാനവും യുഎസിൽ 9.8 ശതമാനവുമാണ്.

∙ എങ്ങനെ ജീവിക്കും ഇവിടെ!?

ചൈനയിലെ പല പ്രവിശ്യകളിലും പ്രാദേശിക സര്‍ക്കാർ ഇടപെട്ട് റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് കമ്പനികൾക്കു പണം നൽകുന്നുണ്ട്. ഇത്തരം കമ്പനികൾ, പാതിയിൽ നിർത്തിയ നിർമാണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ തുടരുകയാണ്. എന്നാൽ മറ്റിടങ്ങളിൽ കെട്ടിടങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ച നിലയിലാണ്. പല കെട്ടിടങ്ങളിലും ഇലക്ട്രിക് ജോലികൾക്കായി ദ്വാരങ്ങളിട്ടു വച്ചിരിക്കുന്ന നിലയിലും പെയിന്റടിക്കാത്ത നിലയിലും മറ്റു നിർമാണപ്പണികൾ പാതിയിൽ നിലച്ച അവസ്ഥയിലുമാണ്. ‘ജീർണിക്കുന്ന’ അപാർട്മെന്റുകൾ എന്നാണ് ജനങ്ങൾ ഇതിനെ വിളിക്കുന്നത്. സ്വച്ഛവായു, പുഴയോടു ചേർന്നുള്ള കാഴ്ചകൾ, പച്ചപ്പും ഹരിതാഭയും..എന്നിങ്ങനെ ‘വർണാഭമായ’ ഓഫറുകള്‍ നൽകി പലരിൽനിന്നും പണം വാങ്ങി നിർമാണം ആരംഭിച്ച കെട്ടിടങ്ങൾക്കാണ് ഈ സ്ഥിതിയെന്നോർക്കണം.

എന്നാലിപ്പോൾ ചൈനയിലെ പലരും ഇത്തരം കെട്ടിടങ്ങളിലേക്കു താമസം മാറിയിരിക്കുകയാണ്. വെള്ളമോ വൈദ്യുതിയോ ഇല്ലെങ്കിലും ഇവർ ഇത്തരം കെട്ടിടങ്ങളിൽ താമസം ആരംഭിച്ചിരിക്കുന്നു. എല്ലാവർക്കുമായി ഒരു ശുചിമുറിയും ഡൈനിങ് ഹാളുമൊക്കെയായിരിക്കും (അതിനെ അങ്ങനെ വിളിക്കാമെങ്കിൽ) ഉണ്ടാകുക. ഇവരെല്ലാം തന്നെ മൊത്തം തുകയും മുൻകൂറായി നൽകിയിട്ടുള്ളവരാണ്. ജീവിതകാലം മുഴുവൻ അധ്വാനിച്ച പണം റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് കമ്പനികള്‍ക്കു നൽകിയവരും ഉണ്ട്. അവർ എവിടെപ്പോകും? അതീവ അപകടകരമായ സാഹചര്യത്തിലുള്ള ഈ ജീവിതം കണ്ടെങ്കിലും സർക്കാർ വിഷയത്തിൽ ഇടപെടുമെന്നാണ് ‘ജീർണിച്ച’ അപാർട്മെന്റുകളിൽ കഴിയുന്നവർ കരുതുന്നത്. ഷാങ്ഹായ് ഇ–ഹൗസ് റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് റിസർച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ കണക്കു പ്രകാരം, ചൈനീസ് ഭവനനിർമാണ മേഖലയിലെ 3.85 ശതമാനവും ഇത്തരത്തിൽ പണി പാതിയിൽ നിർത്തിയ വീടുകളോ അപാർട്മെന്റ് സമുച്ചയങ്ങളോ ആണ്. 2022 ആദ്യപകുതിയിലെ കണക്കാണിത്.

വാഗ്ദാനം ചെയ്തതു പ്രകാരം അപാർട്മെന്റുകൾ നിർമിച്ചു തരാത്തത് ചൈനീസ് സമൂഹമാധ്യമങ്ങളെയും വൻ പ്രതിഷേധത്തിന്റെ വേദിയാക്കുന്നുണ്ട്. ഇക്കഴിഞ്ഞ ജൂണിൽ, രാജ്യത്തെ നൂറോളം നഗരങ്ങളിലെ, ആയിരക്കണക്കിന് ജനം പ്രതിഷേധവുമായി റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് ഓഫിസുകള്‍ക്കു മുന്നിലെത്തി. കെട്ടിടം കൃത്യസമയത്ത് നിർമിച്ചു നൽകിയില്ലെങ്കിൽ ഒരു തരി പൈസ പോലും ഇനി നൽകില്ലെന്നു തീരുമാനിച്ചു. നിർമാണം പൂർത്തിയാക്കുന്ന മുറയ്ക്ക്, ഘട്ടംഘട്ടമായാണ് ഇത്തരം റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് കമ്പനികൾക്ക് ഉപയോക്താക്കൾ പണം നൽകുക. പലരും ബാങ്ക് വായ്പയെടുത്താണ് പണം നൽകുക. എന്നാലിപ്പോൾ പ്രതിസന്ധി അനിശ്ചിതമായി തുടരുന്നതോടെ പല ബാങ്കുകളും വായ്പയും നിർത്തിവച്ചു. റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് കമ്പനികൾക്കും ബാങ്കുകൾ വായ്പ നൽകുന്നില്ല.