പ്രജകളല്ല, നാം പൗരരാണ്

തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട ജനായത്തസർക്കാരിൽനിന്നുള്ള പൗരരുടെ അന്യവൽക്കരണവും അധികാരകേന്ദ്രങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്ന വിധത്തിലുള്ള ചങ്ങാത്തമുതലാളിത്തത്തിന്റെ വളർച്ചയുമാണ് ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകളുടെ ആത്യന്തിക ഫലം. അതൊരിക്കലും അഴിമതി ഇല്ലാതാക്കുകയോ തിരഞ്ഞെടുപ്പുരംഗം സുതാര്യമാക്കുകയോ ചെയ്യുന്നില്ല. ഇന്ത്യൻ റിപ്പബ്ലിക്കിലെ സുപ്രധാനമായ മൂന്നു ഭരണഘടനാസ്ഥാപനങ്ങളായ പാർലമെന്റ്, തിരഞ്ഞെടുപ്പു കമ്മിഷൻ, റിസർവ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ എന്നിവയുടെ അതിശക്തമായ എതിർപ്പിനെ മറികടന്നാണ് സർക്കാർ ഈ നിയമം നടപ്പാക്കിയത്. അറ്റോർണി ജനറൽ സർക്കാരിനുവേണ്ടി സുപ്രീം കോടതിയിൽ സമർപ്പിച്ചതിൽ ഏറ്റവും വിചിത്രവും ജനാധിപത്യമെന്ന ആശയത്തിന്റെ തന്നെ സമ്പൂർണനിരാസവുമായി തോന്നിയത്, ‘രാഷ്ട്രീയപാർട്ടികൾക്കു ലഭിക്കുന്ന സംഭാവനകളുടെ ഉറവിടം അറിയാനുള്ള പൊതുവായ അവകാശം പൗരർക്കില്ല’ എന്ന വാദമാണ്. 

സാർവത്രിക വോട്ടവകാശത്തിലൂടെ സ്വന്തം പ്രതിനിധികളെ തിരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള പൂർണാവകാശം പൗരർക്കു നൽകിയിട്ടുള്ള ഒരു രാജ്യത്ത്, രാഷ്ട്രീയപാർട്ടികൾക്കു കിട്ടുന്ന സംഭാവനയുടെ സ്രോതസ്സ് ജനങ്ങളിൽ നിന്നും മാധ്യമങ്ങളിൽ നിന്നും മറച്ചുവയ്ക്കുന്നത് ജനായത്തത്തെ അപഹസിക്കലാണ്. അതുകൊണ്ടുകൂടിയാണ്, ബോണ്ടുകൾ ഭരണഘടനാവിരുദ്ധവും അനീതിയുമാണെന്നു കോടതി വിധിച്ചത്. 

കോർപറേറ്റുകളുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പു സംഭാവന ഇന്ത്യയിൽ വിവാദമാകുന്നത് ആദ്യമായല്ല. 1957ൽ, ജയന്തിലാൽ രൺചോട്ദാസ് കൊടീചയായിരുന്നു രാഷ്ട്രീയത്തിലെ കോർപറേറ്റുകളുടെ ഇടപെടലുകൾക്കെതിരായ ആദ്യത്തെ നിയമപോരാട്ടം നടത്തിയത്. ടിസ്കോ എന്ന പേരിൽ പ്രശസ്തമായ ടാറ്റ അയൺ ആൻഡ് സ്റ്റീൽ കമ്പനി അന്നത്തെ ഭരണകക്ഷിയായിരുന്ന കോൺഗ്രസിനു സംഭാവന നൽകാൻ കമ്പനിയുടെ മെമ്മോറാണ്ടം ഓഫ് അസോസിയേഷൻ ഭേദഗതി ചെയ്തപ്പോൾ അതിനെതിരെ ടിസ്കോ ഷെയറുടമയായ ജയന്തിലാൽ കോടതിയെ സമീപിച്ചു. സ്വകാര്യകമ്പനികൾ രാഷ്ട്രീയപാർട്ടികൾക്കു ഫണ്ട് നൽകുന്നതു പാർട്ടിയെ വിലയ്ക്കെടുന്നതിനു തുല്യമാണെന്നും ഇത്തരം സംഭാവനകളിലൂടെ രാഷ്ട്രത്തിന്റെ വ്യവസായനയത്തിൽ പിൻവാതിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്താൻ സ്വകാര്യമൂലധനത്തിനു സാധിക്കുമെന്നും കൊടീചയുടെ അഭിഭാഷകൻ എച്ച്.ആർ.ഗോഖലെ വാദിച്ചു. 

പക്ഷേ, നെഹ്റുസർക്കാർ വ്യവസായനയം പ്രഖ്യാപിച്ചതിനുശേഷമാണ് ടിസ്കോ സംഭാവന നൽകിയതെന്നും നയരൂപീകരണത്തിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിട്ടില്ലെന്നുമായിരുന്നു ടിസ്കോയുടെ വാദം. മാത്രമല്ല, കോൺഗ്രസിന്റെ നയം ഇന്ത്യൻ വ്യവസായ മണ്ഡലത്തിനും കമ്പനിക്കും പൊതുവേ ഗുണകരമായതിനാലാണ് സംഭാവന നൽകിയതെന്നുകൂടി അവർ വിശദീകരിച്ചു. ഈ കേസിൽ ജസ്റ്റിസ് എം.സി.ചഗ്ല ടിസ്കോയ്ക്ക് അനുകൂലമായാണു വിധിച്ചതെങ്കിലും രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്കുള്ള കോർപറേറ്റുപണത്തിന്റെ കടന്നുകയറ്റത്തെ അദ്ദേഹം ആശങ്കയോടെയാണു വീക്ഷിച്ചത്. ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഉറവിടം വോട്ടർമാരാണെന്നും വ്യാവസായിക ലോബികൾ ഒഴുക്കുന്ന പണം സ്ഥാപിതതാൽപര്യങ്ങൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നില്ലെന്നു നിയമനിർമാണത്തിലൂടെ ഉറപ്പുവരുത്തേണ്ടതുണ്ടെന്നും ചഗ്ല തന്റെ സുപ്രസിദ്ധ വിധിന്യായത്തിൽ ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയിരുന്നു. 

തുടർന്നാണ്, കമ്പനിയുടെ മൂന്നു വർഷത്തെ ശരാശരി ലാഭവിഹിതത്തിന്റെ 5% അല്ലെങ്കിൽ 25000 രൂപയായിരിക്കണം പരമാവധി സംഭാവന നൽകാവുന്ന തുകയെന്നു നിജപ്പെടുത്തി 1960ൽ കമ്പനിനിയമം ഭേദഗതി ചെയ്തത്. പക്ഷേ, 1969ൽ സന്താനം കമ്മിറ്റിയുടെ ശുപാർശകൾ അംഗീകരിച്ച് ഇന്ദിരാഗാന്ധി രാഷ്ട്രീയപാർട്ടികൾക്കുള്ള കോർപറേറ്റ് ഫണ്ടിങ് പൂർണമായി നിരോധിച്ചു. സോഷ്യലിസ്റ്റ് നയങ്ങൾ നടപ്പാക്കുന്ന കോൺഗ്രസിനെ പരാജയപ്പെടുത്താൻ വ്യവസായ ലോബി സ്വതന്ത്രാപാർട്ടിക്കും ജനസംഘത്തിനും നിർലോഭം സംഭാവന നൽകുന്നുണ്ടെന്ന തിരിച്ചറിവുകൂടിയായിരുന്നു ഈ തീരുമാനത്തിനുപിന്നിൽ. പിന്നീട്, 1985ൽ രാജീവ് ഗാന്ധിയാണ് ഇതു പുനഃസ്ഥാപിച്ചത്. 2013ലെ ഭേദഗതിയാകട്ടെ സംഭാവനയുടെ ഉയർന്നപരിധി ലാഭത്തിന്റെ 7.5% ആക്കി ഉയർത്തി. 

1960 മുതൽ 2013 വരെയുള്ള എല്ലാ നിയമനിർമാണങ്ങളും ഒരു കാര്യത്തിൽ നിഷ്കർഷ പുലർത്തിയിരുന്നു: രാഷ്ട്രീയസംഭാവനകൾ ഓരോ കമ്പനിയുടെയും ബോർഡ് ഓഫ് ഡയറക്ടേഴ്സ് പ്രമേയത്തിലൂടെ അംഗീകരിക്കണമെന്നും സംഭാവനയുടെ വിശദാംശങ്ങൾ വാർഷിക റിപ്പോർട്ടിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കണമെന്നുമായിരുന്നു അത്. ചുരുക്കിപ്പറഞ്ഞാൽ, എല്ലാക്കാലത്തും രാഷ്ട്രീയപാർട്ടികളുടെമേൽ കോർപറേറ്റുകൾക്ക് ഒരു പരിധിവരെ സ്വാധീനമുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും, പൗരരുടെ അറിയാനുള്ള അവകാശത്തെപ്പോലും  പുച്ഛത്തോടെ നിഷേധിക്കുന്ന വിധത്തിൽ അടിമുടി ജനാധിപത്യവിരുദ്ധമായ ഇലക്ടറൽ ബോണ്ട് പോലെയുള്ള നിയമനിർമാണത്തിനു സ്വതന്ത്രഇന്ത്യയിലെ ഒരു സർക്കാരും ധൈര്യപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. 

അതുകൊണ്ടുതന്നെ, പൗരരോടും റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ ചരിത്രത്തോടുമുള്ള അഹന്ത നിറഞ്ഞ ആ വെല്ലുവിളിക്കു ഭരണഘടനാധാർമികതയിൽ ഊന്നിയ സുദീർഘ മറുപടി നൽകിയെന്നതാണ് ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടിനെതിരായ കോടതിവിധിയുടെ രാഷ്ട്രീയ പ്രസക്തി. നോക്കുകുത്തികളായ പ്രജകളല്ല, മറിച്ച് അവകാശബോധമുള്ള പൗരസമൂഹമാണ് ജനാധിപത്യത്തിന്റെയും ഭരണഘടനയുടെയും കാവലാൾ എന്ന് ജോർജ് വാഷിങ്ടനെപ്പോലെ ഭരണകൂടത്തെ ഓർമപ്പെടുത്തുകയാണ് ഈ നിർണായകവിധിയിലൂടെ കോടതി ചെയ്തത്.