ചൈനീസ് ‘ചുവപ്പ് വര’ കടന്ന് തയ്‌വാനിലേക്ക്‌ പെലോസി; ട്രംപിന്റെ വഴിയേ ബൈഡനും?

ചൈനയോട് ഏറ്റുമുട്ടാൻ ഒരുക്കമാണെന്ന സൂചന നൽകി തയ്‍വാനിലേക്കു സുപ്രധാന യാത്രയ്ക്ക് ഒരുങ്ങുകയാണ് യുഎസ്. കാൽ നൂറ്റാണ്ടിനിടെ തയ്‌വാനിലേക്കുള്ള ആദ്യത്തെ തന്ത്രപ്രധാന സന്ദർശനം. പോകുന്നതു മറ്റാരുമല്ല, യുഎസ് ജനപ്രതിനിധി സഭയുടെ സ്പീക്കർ നാൻസി പെലോസി. യുഎസില്‍ പ്രസി‍ഡന്റിനും വൈസ് പ്രസിഡന്റിനും അഹിതമായി എന്തെങ്കിലും സംഭവിച്ചാൽ അടുത്ത പ്രസിഡന്റ് ആയി സ്ഥാനമേൽക്കേണ്ടയാൾ. യുഎസ് നീക്കത്തിൽ അപകടം മണത്ത ചൈന കടുത്ത എതിർപ്പുമായി വരികയും ചെയ്തു. റഷ്യ–യുക്രെയ്ൻ യുദ്ധത്തിന്റെ കെടുതികൾ അനുഭവിക്കുന്ന ലോകത്തു സംഘർഷഭൂമിയാകുമോ തയ്‍വാനും? പെലോസിയുടെ യാത്രയുടെ ഗൂഢോദ്ദേശ്യമെന്താണ്? ചൈന അവരുടെ സ്വന്തമെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന, സ്വയംഭരണ ജനാധിപത്യ ദ്വീപുരാജ്യമായ തയ്‌വാനിലേക്കുള്ള പെലോസിയുടെ യാത്രാപദ്ധതിയെ കമ്യൂണിസ്റ്റ് രാജ്യം ഭയക്കാൻ കാരണങ്ങളേറെയാണ്. യാത്ര യാഥാർഥ്യമായാൽ, 1997ന് ശേഷം തയ്‌വാൻ സന്ദർശിക്കുന്ന ഏറ്റവും ഉന്നത യുഎസ് രാഷ്ട്രീയക്കാരിയാകും അവർ. ചൈന പിടിച്ചടക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്ന മണ്ണിലേക്കാണ് ചങ്കൂറ്റത്തോടെ പെലോസി കാൽകുത്തുന്നത് എന്നർഥം. അതുകൊണ്ടാണ്, പെലോസി വന്നാൽ ‘ഗുരുതര പ്രത്യാഘാതം’ നേരിടേണ്ടി വരുമെന്നു ചൈന മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയതും. എന്താണ് ഈ ‘ഗുരുതര’ പ്രത്യാഘാതം? യുദ്ധമാണോ ചൈനയും ലക്ഷ്യമിടുന്നത്? എന്തായാലും, യുഎസും ചൈനയും കർക്കശ നിലപാടുകൾ തുടർന്നാൽ തയ്‌വാൻ കടലിടുക്കിൽ പിരിമുറുക്കം കൂടുമെന്ന കാര്യത്തിൽ നയന്ത്ര വിദഗ്ധർക്ക് നൂറു ശതമാനം ഉറപ്പാണ്.

∙ ഈ യാത്രയെന്തിന്?

മൂന്നു പതിറ്റാണ്ടിലേറെയായി ചൈനയുടെ കട‌ുത്ത വിമർശകയാണു പെലോസി. 1989-ൽ ബെയ്ജിങ്ങിലെ ടിയനൻമെൻ സ്ക്വയറിൽ ജനാധിപത്യ അനുകൂല പ്രക്ഷോഭകർക്കെതിരായ രക്തരൂഷിതമായ അടിച്ചമർത്തലിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടവരെ അനുസ്മരിച്ചു പ്രതിഷേധ ബാനർ ഉയർത്തിയ ചരിത്രവുമുണ്ട് പെലോസിക്ക്. 2019ൽ ഹോങ്കോങ്ങിൽ അരങ്ങേറിയ ജനാധിപത്യ പ്രതിഷേധങ്ങളെ പിന്തുണച്ചും തന്റെ ചൈനാ വിമർശനത്തിനു പെലോസി മൂർച്ച കൂട്ടി.

‘തയ്‌വാനുള്ള പിന്തുണ ഞങ്ങൾക്ക് പ്രധാനമാണ്’ എന്നായിരുന്നു കഴിഞ്ഞ ദിവസം പെലോസി പറഞ്ഞത്. ചൈനയുടെ ഭീഷണികളെ ധിക്കരിക്കുന്ന തയ്‌വാൻ പ്രസിഡന്റ് സായ് ഇങ്-വെന്നിനെയും സർക്കാരിനെയും യുഎസ് ഇഷ്ടപ്പെടുന്നു. അടിസ്ഥാന ജനാധിപത്യ മൂല്യങ്ങളെയും സ്വാതന്ത്ര്യത്തെയും അനുകൂലിക്കുന്ന, സ്വവർഗ വിവാഹവും ശക്തമായ സാമൂഹിക സുരക്ഷയും പ്രാപ്തമായ രാജ്യമെന്നതു പെലോസിയുടെ ഹൃദയത്തോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്ന ആശയങ്ങളാണ്. ഇക്കാരണങ്ങളാലാണ് പെലോസി തയ്‍വാനെ ചേർത്തുപിടിക്കുന്നതും.

∙ ചൈനയെ പ്രകോപിപ്പിക്കുന്ന വരവ്

സ്വന്തം പ്രദേശമാണെങ്കിലും ആവശ്യമെങ്കിൽ ബലപ്രയോഗത്തിലൂടെ തയ്‍വാൻ പിടിച്ചെടുക്കാൻ തയാറാണെന്നാണു ചൈനയുടെ അവകാശവാദം. ഇതിന്റ ഭാഗമായി മേഖലയിൽ സൈനിക സാന്നിധ്യം ചൈന കൂട്ടിയിട്ടുമുണ്ട്. തായ്‌പേയ്‌ക്കും വാഷിങ്ടനും ഇടയിലുള്ള എല്ലാ ഔദ്യോഗിക ഇടപെടലുകളെയും ബെയ്ജിങ് എതിർക്കുന്നു. അതിനെതിരായ സൂചന ലഭിക്കുമ്പോൾത്തന്നെ ‘തിരിച്ചടിക്കുമെന്ന’ ഭീഷണിയുമായി രംഗത്തെത്തും. 1995ൽ തയ്‌വാന്റെ അന്നത്തെ പ്രസിഡന്റ് ലീ ടെങ്-ഹുയിയുടെ യുഎസ് സന്ദർശനത്തിന് മറുപടിയായി, തയ്‌വാനു സമീപം സൈനികാഭ്യാസം നടത്തുകയും മിസൈലുകൾ തൊടുക്കുകയും ചെയ്താണു ചൈന രോഷം പ്രകടിപ്പിച്ചത്.

അന്നത്തേക്കാൾ വലിയതോതിലാണ് ഇപ്പോൾ ചൈനീസ് പട്ടാളം മേഖലയിൽ നിലയുറപ്പിച്ചിട്ടുള്ളത്. പെലോസിയുടെ വിമാനം തായ്‌വാന്റെ തലസ്ഥാനമായ തായ്‌പേയിൽ ഇറങ്ങുന്നത് തടയാൻ തക്കവിധമുള്ള സൈനിക നടപടിക്ക് സാധ്യതയില്ലെന്ന് വിദഗ്ധർ പറയുമ്പോഴും ചൈനയുടെ പ്രതികരണം പ്രവചനാതീതമാണ്. കനത്ത സൈനിക അഭ്യാസങ്ങളാണു പ്രവചിക്കപ്പെടുന്നത്. യുദ്ധക്കപ്പലുകളും വിമാനങ്ങളും തയ്‌വാന്റെ അതിർത്തിക്കുള്ളിൽ പ്രവേശിപ്പിച്ചു പ്രകോപിപ്പിക്കാനും ചൈന ശ്രമിച്ചേക്കും. മേഖലയിലെ സമാധാനം സംഘർഷത്തിലേക്കു വഴിമാറുകയാകും ഇതിലൂടെ സംഭവിക്കുകയെന്ന ആശങ്ക ലോകരാജ്യങ്ങൾക്കുണ്ട്.

ചൈനയുമായും പ്രസിഡന്റ് ഷി ചിൻപിങ്ങുമായും നിർണായകവും സങ്കീർണവുമായ ബന്ധം നിലനിർത്താൻ യുഎസും പ്രസിഡന്റ് ജോ ബൈഡനും ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെന്നാണ് വൈറ്റ് ഹൗസ് പറയുന്നത്. ചൈനയോടു കീഴ്‍പ്പെട്ടു നിൽക്കുന്നതിനെപ്പറ്റി ബൈഡൻ ഭരണകൂടം ചിന്തിക്കുന്നില്ല. ഇക്കഴിഞ്ഞ ഏപ്രിലിൽ തയ്‌വാൻ സന്ദർശിക്കാൻ പെലോസി ‍പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നുവെങ്കിലും കോവിഡ് ബാധിച്ചതിനെത്തുടർന്ന് യാത്ര മാറ്റിവച്ചു. ചൈനീസ് കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ സൈനിക വിഭാഗമായ പീപ്പിൾസ് ലിബറേഷൻ ആർമിയുടെ (പിഎൽഎ) സ്ഥാപക വാർഷികം ഓഗസ്റ്റ് ഒന്നിനാണ്. ഇതിനടുത്ത ദിവസങ്ങളിൽ പെലോസി തായ്‌പേയിൽ എത്തിയാൽ ചൈന സഹിച്ചേക്കില്ലെന്നാണു നിഗമനം.

ഈ വർഷാവസാനം നടക്കുന്ന പാർട്ടി കോൺഗ്രസിനു മുന്നോടിയായി തന്റെ ‘ദേശീയമുഖം’ ഉയർത്തിപ്പിടിക്കാനുള്ള ഷിയുടെ ആഗ്രഹം കൂടുതൽ ശക്തമായ പ്രതികരണത്തിനു വഴിവച്ചേക്കാം; മൂന്നാം തവണയും അധികാരത്തുടർച്ച തേടുന്നതിനാൽ പ്രത്യേകിച്ചും. എല്ലാ മേഖലകളിലേക്കും ഷി തന്റെ അധികാരങ്ങൾ വിപുലീകരിക്കുകയാണ്. കോവിഡ് പ്രതിരോധത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യത്തു സീറോ-കോവിഡ് പ്രോട്ടോകോൾ പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ നിയന്ത്രണങ്ങളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, തയ്‌വാൻ വിഷയത്തിൽ കൈവിട്ട കളിക്കു തയാറായാലും ഒരുപരിധിവരെ വിമർശനങ്ങളില്ലാതെ മുന്നോട്ടുപോകാൻ ഷിക്ക് കഴിയുമെന്നു നയതന്ത്ര വിദഗ്ധർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു.