സഭ്യതയുടെ ആത്മാവ്

സമൂഹത്തിൽ ഒരാൾ എങ്ങനെ പെരുമാറണം എന്താണ് ശരിയായ മര്യാദ എന്നൊക്കെ വളെരെ വിമർശനാല്മകമായി ചിന്തിക്കുന്ന സമൂഹമാണ് മലയാളി ഇന്ന്. ഒരു നേതാവ്, പൊതുപ്രവർത്തകൻ, നടൻ കലാകാരൻ ഒക്കെ പൊതു ഇടങ്ങളിൽ എങ്ങനെ ഇടപെടാം എന്തൊക്കെ നിലവാരത്തിൽ സംസാരിക്കാം, എത്ര അടുത്തുനിന്ന്, തൊടാതെയോ തൊട്ടോ എന്നൊക്കെ ഇപ്പോൾ സമൂഹം തീവ്രമായി ചർച്ച ചെയ്യുകയാണ്. എല്ലാവരും ന്യായാധിപന്മാരുടെയും വക്കീലന്മാരുടെയും വേഷം അണിയുന്ന സംഭവങ്ങളാണ് ഓരോ ദിവസവും കൊണ്ടുവരുന്നത്. ഒരുപക്ഷേ ഇത് സമൂഹമര്യാദകളെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു വസ്തുനിഷ്ഠമായ ക്രമീകരണം ഉണ്ടാക്കപ്പെടുകയാവാം.

അമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാരിയായ അലക്സാണ്ട്ര ഹഡ്സൺ എഴുതിയ 'ദി സോൾ ഓഫ് സിവിലിറ്റി' ഈയ്യിടെ ശ്രദ്ധിക്കുവാൻ ഇടയായപ്പോൾ ഇത്തരം ഒരു സാമൂഹിക അന്വേഷണം ഇന്നത്തെ കാലം നമ്മോടു ആവശ്യപ്പെടുന്നു എന്ന് ബോധ്യപ്പെട്ടു. സഭ്യത കേവലം മര്യാദയിൽ നിന്ന് വേർതിരിക്കുകയും അത് നമ്മുടെ സാമൂഹിക ജീവിതത്തിന്റെ കാതലാകുന്നത് എങ്ങനെയാണെന്ന് വിശദീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു അലക്സാണ്ട്ര ഹഡ്സൺ. 

രാഷ്ട്രീയ വിയോജിപ്പുകളെ മറികടക്കുന്ന ആരെയെങ്കിലും ബഹുമാനിക്കുക എന്നതിനർഥം അവർ തെറ്റാണെന്ന് തോന്നുമ്പോൾ അവരോട് പറയാൻ കഴിയുക എന്നതാണ്. ലോകത്തിന്റെ വിഭജിത അവസ്ഥയെ നോക്കി നമ്മുടെ നേതാക്കളെയോ മാധ്യമങ്ങളെയോ നമ്മുടെ വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായത്തെയോ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നത് എളുപ്പമാണ്. പകരം, നമുക്ക് നിയന്ത്രിക്കാൻ കഴിയുന്ന കാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കണം. അഗാധമായ അഭിപ്രായവ്യത്യാസങ്ങൾക്കിടയിലും മറ്റുള്ളവരുമായി സഹിഷ്ണുതയോടെ ജീവിക്കാനും തെറ്റുകളിൽ ശക്തമായി പ്രതിഷേധിക്കാനും വിയോജിപ്പുകൾ നിശബ്ദമാക്കുന്നതിനും പകരം പ്രശ്‌നങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യാനും സോൾ ഓഫ് സിവിലിറ്റി വായനക്കാരെ പ്രാപ്തരാക്കുന്നു. ശക്തമായ ഒരു പൊതു വ്യവഹാരം ഒരു യഥാർത്ഥ സിവിൽ സമൂഹത്തിന് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്, മറ്റുള്ളവരെ ബഹുമാനിക്കുക എന്നാൽ കഠിനമായ സത്യങ്ങൾ പറയുക എന്നതാണ്. നമ്മളിൽ വേണ്ടത്ര സ്വയം മാറാൻ തീരുമാനിച്ചാൽ, നമ്മൾ ജീവിക്കുന്ന ലോകത്തെയും മാറ്റാൻ നമുക്ക് കഴിഞ്ഞേക്കും

ജനിച്ച ഇടങ്ങൾവിട്ടു മറ്റൊരിടത്തേക്ക് കൂടുകൂട്ടുന്ന മനുഷ്യസമൂഹങ്ങൾ, അവരുടെ നിലവിലുള്ള മര്യാദയുടെയും പെരുമാറ്റരീതികളുടെയും വ്യത്യസ്തത മനസ്സിലാക്കിയപ്പോൾ നിലനിൽപ്പിന് അത് കൂടിയേകഴിയൂ എന്ന് തിരിച്ചറിയുകയാണ്. മര്യാദയും സഭ്യതയും തമ്മിൽ വ്യത്യാസമുണ്ടെന്ന് മനസ്സിലായപ്പോൾ വ്യക്തത വന്നു. മര്യാദ ഒരു സാങ്കേതികതയാണ്; ഉപരിപ്ലവമായ കാര്യമാണ്. സഭ്യത നേരെമറിച്ച്, ഹൃദയത്തിന്റെ ഒരു സ്വഭാവമാണ്. മറ്റുള്ളവരെ നമ്മുടെ ധാർമ്മിക തുല്യരായി കാണാനുള്ള ഒരു മാർഗമാണ്. മനുഷ്യരെന്ന നിലയിൽ നമ്മുടെ പങ്കിടുന്ന അന്തസ്സ് കാരണം ബഹുമാനത്തിന് അർഹരാണ് എല്ലാവരും. 

തുറന്നസമൂഹത്തിൽ നേർത്ത അതിരുകൾ പോലും ലംഘിക്കപ്പെടുന്നുണ്ടോ എന്ന നിതാന്ത ജാഗ്രത ആവശ്യമുണ്ടോ എന്നത് ചർച്ചചെയ്യേണ്ടതാണ്. സമൂഹം വികസിക്കുകയോ ചുരുങ്ങുകയോ ചെയ്യുന്നു എന്ന് നിരീക്ഷിക്കുന്ന സമൂഹത്തിന്റെ കാവൽനായ്ക്കൾ സ്വതന്ത്ര ചിന്തകരും നേർകാഴ്ച്ചയുള്ള മാധ്യമങ്ങളുമാണ്. അവർ സത്യം പറയാൻ ശ്രമിക്കുമ്പോഴെല്ലാം  പിച്ചിച്ചീന്തപ്പെടാറുണ്ട്. മതസ്വാധീനമുള്ള കൽഭിത്തികളിൽ മനുഷ്യനെ വേർതിരിച്ചു തുറന്ന ഒരു ഇടപെടലിനുള്ള എല്ലാ സാധ്യതകളും അടച്ചിട്ടു കൂരിരുട്ടിൽ പുറത്തുള്ള അപകടകാരികളായ സമൂഹത്തെ എങ്ങനെ ഇല്ലായ്മ്മ ചെയ്യണമെന്ന ബോധവൽക്കരണം നടത്തുമ്പോൾ, സമൂഹമെന്ന ആധുനിക മനുഷ്യ സങ്കൽപ്പം തകർന്നടിയുകയാണ്. 

വിശ്വാസികളും അവിശ്വാസികളുമായിക്കൊള്ളട്ടെ, നാമൊക്കെ ഓരോ കൂട്ടങ്ങളിൽ തളക്കപ്പെട്ടവരാണ്. നമ്മെപ്പോലുള്ളവർ, നമ്മളിലൊന്ന് എന്ന് തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെട്ടവർ, മറ്റുള്ളതും മറ്റുള്ളവരും നമുക്ക് അന്യരാണ് അന്യമാണ് വന്യമാണുതാനും. നമ്മളെപ്പോലുള്ള ആളുകൾക്ക് ചുറ്റും മാത്രമല്ല, വ്യത്യസ്ത വീക്ഷണങ്ങളിലുള്ളവരുമായും ജീവിതത്തിന്റെ വിവിധ തുറകളിൽ നിന്നുമുള്ള ആളുകളുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്താനുള്ള അവസരങ്ങൾ കണ്ടെത്തേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. നമുക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ലോകത്തിലെ മറ്റുള്ളവരോടുള്ള മനോഭാവം തിരിച്ചറിയാൻ തുറന്ന മനസ്സുള്ള ഒന്ന് ആവശ്യമാണ്. ഇത് സ്വാഗതാർഹമായ ഒരു ആത്മാവാണ്, വിഭജനത്തെ മറികടക്കാനും ഒരു ഗേറ്റ്കീപ്പർ ആകാനും ആഗ്രഹിക്കുന്ന പ്രത്യേക അർത്ഥത്തിലല്ല, മറിച്ച് നമ്മുടെ വീട്ടിലേക്കും നമ്മുടെ ജീവിതത്തിലേക്കും ആളുകളെ സ്വാഗതം ചെയ്യുന്ന എല്ലാവരെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന അർത്ഥത്തിലാണ്.

മര്യാദയുടെ ലാറ്റിൻ റൂട്ട് പോളിയർ ആണ്, അതായത് മിനുസപ്പെടുത്തുക അല്ലെങ്കിൽ മിനുക്കുക. അതേസമയം സിവിലിറ്റി എന്നത് ലാറ്റിൻ പദമായ സിവിറ്റാസിൽ നിന്നാണ് വന്നത്, അതായത് നഗരം, പൗരത്വം. അതാണ് നാഗരികത. പൗരത്വത്തിന്റെ ശീലങ്ങളും കടമകളുമാണ് ചിലപ്പോൾ കഠിനമായ സത്യങ്ങൾ പറയേണ്ടിവരുന്നത്, ചിലപ്പോൾ പ്രതിഷേധവും അനുസരണക്കേടും അത് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. സിവിലിറ്റിയുടെ ആത്മാവ് സമൂഹത്തിന്റെ ആത്മാവിനെ വളർത്തുന്ന രീതികളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. നമുക്ക് ചുറ്റുമുള്ളവരുടെ മനുഷ്യത്വത്തെയും അന്തസ്സിനെയും വ്യക്തിത്വത്തെയും സമൂഹം  കൂടുതൽ വിലമതിക്കുന്നു. അതിന്റെ വെളിച്ചത്തിൽ, നമ്മൾക്കിടയിൽ ഉണ്ടായേക്കാവുന്ന വ്യത്യാസങ്ങൾ മനുഷ്യ സമൂഹത്തിലെ അംഗങ്ങളെന്ന നിലയിൽ നമുക്കുള്ള പൊതുമര്യാദകളേക്കാൾ വളരെ കൂടുതലാണ്.   

നമ്മൾ മറ്റുള്ളവരോട് ക്രൂരവും ദ്രോഹവും കാണിക്കുമ്പോൾ, അത് ഒരു ശൂന്യതയിൽ സംഭവിക്കുന്നില്ല. നമ്മൾ മാത്രമല്ല മറ്റൊരാളെ വേദനിപ്പിക്കുന്നത്; നമുക്കും പരിക്കുണ്ട്. അത് നമ്മെയും നമ്മുടെ ആത്മാവിനെയും വികലമാക്കുന്നു. നമ്മുടെ പ്രവൃത്തികൾ മറ്റുള്ളവരെ എങ്ങനെ ബാധിക്കുന്നു എന്നതിനെക്കുറിച്ച് ലോകത്തിൽ ഒരു ശ്രദ്ധയും ഇല്ലാതെ നാം ജീവിതത്തിലൂടെ കടന്നുപോകുകയാണെങ്കിൽ, അത് നിഷേധാത്മകവും ദുഷിച്ചതുമായ അലയൊലികൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. ബോസ് എന്നോടു മര്യാദ കാണിക്കാത്തതിൽ ഞാൻ അസ്വസ്ഥരാണ്. ജോലി കഴിഞ്ഞ് വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങുന്ന ബസ് ഡ്രൈവറെയോ പലചരക്ക് കടയിലെ ഗുമസ്തന്റെ നേരെയോ ഞാൻ അത് പുറത്തെടുക്കും. അവർ വീട്ടിലേക്ക് പോയി അവരുടെ കുട്ടിയോട് മോശമായി പെരുമാറുന്നു. അപ്പോൾ ആ കുട്ടി അടുത്ത ദിവസം സ്കൂളിൽ പോകുകയും ടീച്ചറോട് മോശമായി പെരുമാറുകയും ചെയ്യുന്നു.

വിപരീതത്തിന്റെ ഉദാഹരണങ്ങൾ നമ്മൾ പലപ്പോഴും കേൾക്കാറില്ല; ഉപദേശങ്ങൾ നമുക്ക് തീരെ സഹിക്കാനാവില്ല. പ്രകാശത്തിന്റെയും കൃപയുടെയും വിത്തുകൾ വിതയ്‌ക്കാനുള്ള ആത്മാവിന്റെ ശക്തിയുടെ കഥകൾ മനസ്സിൽ മുളപ്പിക്കുകയും അവ സമൂഹത്തിൽ പ്രതിധ്വനി സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നതാണ് ശരി. നമുക്ക് ലോകത്തെ മാറ്റാൻ കഴിയില്ല, പക്ഷേ നമുക്ക് സ്വയം മാറ്റാൻ കഴിയും. സഭ്യതയുടെ ആത്മാവ് നമ്മെ വീണ്ടെടുക്കാൻ മതിയാകുമെങ്കിൽ, ലോകത്തെ മാറ്റാൻ നമുക്ക് കഴിയും.