സൗദിയിലെ വിപിഎൻ നിരോധനം: എന്താണ് 'വിപിഎൻ', ഉപയോഗം എങ്ങനെ കണ്ടെത്തും; പിടിക്കപ്പെട്ടാൽ?

റിയാദ്∙ സൗദിയിലെ വിപിഎൻ നിരോധനം സംബന്ധിച്ച് നിലവിലുള്ള നിയമം വീണ്ടും അധികൃതർ കർശനമാക്കിയത് ഇന്ത്യക്കാരടക്കമുള്ള പ്രവാസികളുടെ ഇടയിലെങ്ങും ചർച്ചാ വിഷയമായി. സൗദിയിൽ പ്രധാനമായും വാട്സ്ആപ്പ് പോലെയുള്ളവയാണ്  പ്രവാസികൾ ഓഡിയോ വിഡിയോ കോളിങ്ങിനായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്. നിലവിലുള്ള നിയമപ്രകാരം  സൗദിയിൽ വാട്സ്ആപ്പിലൂടെയുള്ള ഓഡിയോ വിഡിയോ കോളിങ് അനുവദിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. എന്നാൽ ശബ്ദസന്ദേശങ്ങളും വിഡിയോ സന്ദേശങ്ങളും ഇതിലൂടെ അയക്കുന്നതിനും സ്വീകരിക്കുന്നതിനും നിരോധനമേർപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല. ഇത് മറികടക്കാനാണ്  പ്രവാസികളുൾപ്പെടെ ഒട്ടുമിക്ക ആളുകളും നിലവിൽ രാജ്യത്തെ നിയമം അറിയാതെ  ഓഡിയോ വിഡിയോ കോളിങിനായി വിപിഎൻ സൗകര്യം  പ്രയോജനപ്പെടുത്തിയിരുന്നത്. 

പ്ലേസ്റ്റോറിലും ആപ് സ്റ്റോറിലുമുള്ള പലതരം വിപിഎൻ (വെർച്വൽ പ്രൈവറ്റ് നെറ്റ്​വർക്ക് )ഇൻസ്റ്റാൾ ചെയ്താണ് പ്രവാസികളടക്കം പലരും  വിഡിയോ ഓഡിയോ കോൾ സൗകര്യം ഉപയോഗിക്കുന്നത്. വിപിഎൻ മുഖേന നിരോധിക്കപ്പെട്ട വെബ് സൈറ്റുകളും ആപ്ലിക്കേഷനുകളും പ്രവർത്തിപ്പിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന സൗകര്യമുള്ളത്   നിയമചട്ടങ്ങളെയും ശിക്ഷയെക്കുറിച്ചും മതിയായ തിരിച്ചറിവില്ലാതെ മിക്കവർക്കും സ്വന്തം ഫോണിൽ ഇൻസ്റ്റാൾ ചെയ്യാൻ പ്രേരകമാകുന്നു. ചെറുപ്പക്കാർ മാത്രമല്ല, മുതിർന്നവർ പോലും അശ്ലീല വെബ് സൈറ്റുകൾ വിപിഎൻ ഉപയോഗിച്ച് തുറന്ന് മണിക്കൂറുകളോളം ഉപയോഗിക്കുന്നതും അധികൃതരുടെ ശ്രദ്ധയിൽപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. സ്ഥിരമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരാളെ അധികൃതർക്ക് എളുപ്പത്തിൽ കണ്ടെത്താൻ സാധിക്കും. പരിശോധനയിൽ നിരോധിക്കപ്പെട്ട ഏതെങ്കിലും വെബ്സൈറ്റ് തുറന്നതായി തെളിയുന്ന പക്ഷം സൗദി ആന്‍റി സൈബർ കുറ്റകൃത്യ നിയമം ചട്ടം മൂന്ന് അനുസരിച്ച് അഞ്ച് ലക്ഷം റിയാൽ പിഴശിക്ഷ ലഭിക്കും.

∙ എന്താണ് വിപിഎൻ?
ഒരാൾ  വെർച്വൽ പ്രൈവറ്റ് നെറ്റ്‌വർക്ക് (VPN) ഉപയോഗിച്ച്  വെബ് അധിഷ്‌ഠിത സേവനങ്ങളിലേക്കും സൈറ്റുകളിലേക്കും കണക്റ്റുചെയ്യുമ്പോൾ അവർക്ക് ആരുമറിയാതെ സുരക്ഷിതമായി കടന്നുകയറാൻ സാധിക്കുന്നു. ഒരു വിപിഎൻ ഉപയോക്താവിന്റെ യഥാർത്ഥമായ പൊതു ഇന്റർനെറ്റ് പ്രോട്ടോക്കോൾ (IP) വിലാസവും ഉപയോക്താവിന്റെ കംപ്യൂട്ടർ-ടാബ്-മൊബൈൽ ഉപകരണത്തിനും റിമോട്ട് സെർവറിനുമിടയിൽ  പരസ്പരം ബന്ധപ്പെടുന്നത്   പരസ്യമാകാത്തവിധം ഒരു ടണലുപോലെ മറവിടം ഒരുക്കുന്നു.

∙ ഫോൺ പരിശോധിക്കുമ്പോൾ കുടുങ്ങും
നിങ്ങൾ മറ്റൊരു ലൊക്കേഷനിൽ നിന്ന് ഇന്റർനെറ്റിലേക്ക് കണക്റ്റുചെയ്‌തിരിക്കുന്നതായി തോന്നിപ്പിക്കുന്നതിന് നിങ്ങളുടെ യഥാർത്ഥ ഐപി വിലാസം വിപിഎൻ മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുന്നു. ഇത്രയധികം ആളുകൾ വിപിഎൻ  ഉപയോഗിക്കുന്നതിന്റെ ഒരു കാരണം ഇതാണ്.നിലവിലുള്ള നിയമപ്രകാരം സൗദിയിൽ നിരോധിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള സൈറ്റുകൾ തുറക്കാനും ആപ്പുകൾ  ഉപയോഗിക്കാനും  നിങ്ങളുടെ മൊബൈലിൽ വിപിഎൻ  ഇൻസ്റ്റാൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിടിക്കപ്പെടുന്നവർക്കായി 10 ലക്ഷം റിയാൽ പിഴയോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു വർഷം തടവോ ഒരു പക്ഷേ രണ്ടും കൂടിയോ ആയേക്കാം നിങ്ങളെ കാത്തിരിക്കുന്ന ശിക്ഷ.

 പൊലീസോ മറ്റ് അധികാരപ്പെട്ടവരൊ ഫോണിൽ വിപിഎൻ കണ്ടെത്തിയാൽ ഒട്ടും വൈകാതെ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരുമെന്ന് ഓർമപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നു  അധികൃതർ.  സൗദിയിലെ കമ്യൂണിക്കേഷൻ, സ്പേസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജി കമ്മീഷൻ (സിഐടിസി) ആണ് രാജ്യത്തിന്റെ പാരമ്പര്യത്തിനും സാമൂഹികവും മത ധാർമിക മൂല്യങ്ങൾക്കും നിയമ വ്യവസ്ഥകൾക്കും എതിരായിട്ടുള്ളതും രാജ്യസുരക്ഷ അപകടത്തിലാക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള വെബ്സൈറ്റുകളും ആപ്പുകളും കണ്ടെത്തി തടയുന്നത്.

∙ ലൈംഗിക ഉള്ളടക്കമുള്ള 60,000 വെബ്സൈറ്റുകൾക്ക് നിരോധനം
സൗദിയിൽ വാട്സആപ്പിലെ  ഓഡിയോ വിഡിയോ കാളിങിന് നിരോധനമുള്ളതിനാൽ വിപിഎൻ ഇൻസ്റ്റാൾ ചെയ്ത് മൊബൈലിൽ മറച്ചുവച്ചാലും പരിശോധനയിൽ പൊലീസിന് വളരെ എളുപ്പത്തിൽ   കണ്ടുപിടിക്കാൻ കഴിയും. എകദേശം 60,000 വെബ്സൈറ്റുകളാണ്  ലൈംഗിക ഉള്ളടക്കമുള്ളതിനാൽ സൗദിയിൽ നിരോധിച്ചിട്ടുള്ളത്. അർധ നഗ്നത വെളിവാക്കുന്ന സൈറ്റുകൾ,  ലൈംഗീക ന്യൂനപക്ഷ(എൽജിബിടി) അവകാശങ്ങളും സംസ്കാരവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന സൈറ്റുകൾ, ഡേറ്റിങ് ആപ്പുകളും സൈറ്റുകളും, രാജ്യത്തിനും സർക്കാർ നയങ്ങൾക്കും എതിരായ ഉള്ളടക്കങ്ങളുള്ള വാർത്താ പോർട്ടലുകൾ, സ്വദേശി ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ വിദ്വേഷം പടർത്തുന്നതും അസ്ഥിരതയും അരാജകത്വും അതിക്രമങ്ങളും വിഭാഗീയതയും സൃഷ്ടിക്കുന്നതുമായ ഉള്ളടക്കങ്ങളുള്ള വെബ്സൈറ്റുകൾ നിരോധിക്കപ്പെട്ടവയിൽ പെടും. കൂടാതെ രാജ്യസുരക്ഷക്കും ജനങ്ങളുടെ സമാധാനത്തിനും ഭീഷണിയായ ഭീകരവാദ, തീവ്രവാദ സംഘടനകളുടെയും രാജ്യം നിരോധിച്ച സംഘടനകളുടെയും പോർട്ടലുകൾ, ഇസ്​ലാമിനും പ്രവാചകനും എതിരായ ഉള്ളടക്കങ്ങളുള്ള സൈറ്റുകൾ,ഇസ്​ലാമിനെക്കുറിച്ച് തെറ്റായ വിവരങ്ങൾ പ്രചരിപ്പിക്കുന്ന പോർട്ടലുകൾ, പകർപ്പവകാശ ലംഘനങ്ങൾ നടത്തുന്നവ, ഹാക്കിങ് സോഫ്റ്റുവെയറുകൾ നൽകുന്ന വെബ്സൈറ്റുകൾ

വ്യാജ ഉൽപന്നങ്ങളും രാജ്യത്ത് വിൽക്കാൻ അനുമതി നൽകാത്ത ഉൽപന്നങ്ങളും വിൽക്കുന്ന ഷോപ്പിങ് സൈറ്റുകൾ, മദ്യവും ലഹരിമരുന്നും വിൽക്കുന്ന പോർട്ടലുകൾ.

വ്യക്തിഹത്യയും ഇൻറർനെറ്റ് ദുരുപയോഗവും ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള പോർട്ടലുകൾ,  ചൂതാട്ടത്തിനും ഓൺലൈൻ പന്തയത്തിനുമുള്ള വെബ്സൈറ്റുകൾ വിപിഎൻ വെബ്സൈറ്റുകൾ തുടങ്ങി നിരവധി പോർട്ടലുകൾക്കും ആപ്ലിക്കേഷനുകൾക്കുമാണ് സിഐടിസി നിരോധനം ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ളത്. ഇത്തരം നിരോധിക്കപ്പട്ട സൈറ്റുകൾ വീക്ഷിക്കുന്നതിനായി വിപിഎന്നോ മറ്റ് മാർഗ്ഗങ്ങളോ ഉപയോഗിച്ച് തുറന്നാൽ അഞ്ച് ലക്ഷം റിയാൽ വരെ പിഴ ഉണ്ടാവും എന്നും അധികൃതർ ഓർമിപ്പിക്കുന്നു.

∙ ലെയർ3 കണക്ടിവിറ്റി സംവിധാനം ആർക്കൊക്കെ?
എന്നാൽ രാജ്യത്തെ പ്രധാനമൊബൽ സേവനദാതാക്കളായ സവ, മൊബൈലി, സെയിൻ എന്നിവയിലൂടെ ഔദ്യോഗികമായി  ഐപി വിപിഎൻ (ലെയർ3 കണക്ടിവിറ്റി സംവിധാനം) വിവിധ പാക്കേജുകളിലൂടെ ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ലഭ്യമാണ്. സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങൾ, കോർപറേഷനുകൾ, സ്വകാര്യ കമ്പനികൾ, വ്യക്തികൾ എന്നിവർ നേരിടുന്ന ഏറ്റവും വലിയ ഭീഷണികളിലൊന്നാണ് സൈബർ ആക്രമണങ്ങൾ. ആഗോള സുരക്ഷയ്ക്കും സുപ്രധാന ദേശീയ താൽപര്യങ്ങൾക്കും പ്രത്യക്ഷവും പരോക്ഷവുമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ പോലും അവയ്ക്ക് ഉണ്ടാകും. ഒരു സ്ഥാപനത്തിന്റെയോ വ്യക്തിയുടെയോ വിവരസംവിധാനത്തിലേക്ക് ഡാറ്റ മോഷ്ടിക്കുന്നതിനോ തുറന്നുനോക്കുന്നതിനോ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നതിനോ നശിപ്പിക്കുന്നതിനോ അനധികൃതമായി പ്രവേശനം നേടുന്നതിനോ ഉള്ള ദ്രോഹപരവും മനഃപൂർവവുമായി സൈബർ ആക്രമണം മൾട്ടിഫാക്ടർ പ്രാമാണീകരണം ഇല്ലാത്ത ഒരു വിപിഎൻ (വെർച്വൽ പ്രൈവറ്റ് നെറ്റ്‌വർക്ക് )മുഖേന കൊള്ളയടിക്കൽ, സാമ്പത്തിക നേട്ടം എന്നിവയുൾപ്പെടെ പലതരം കാരണങ്ങളാൽ നടപ്പിലാക്കാം

പ്രത്യേകിച്ച് കോവിഡ്19 മഹാമാരിക്ക് ശേഷം  ശേഷം സൈബർ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ ലോകമെങ്ങും ഗണ്യമായി വർധിച്ചു. കോവിഡ് കാലത്തിന് ശേഷം ഓൺലൈൻ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഉയരുകയും ലോകം കൂടുതൽ ഡിജിറ്റലായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുകയും ചെയ്തതിനാൽ, സൈബർ കുറ്റകൃത്യങ്ങളിൽ 300 ശതമാനം വർധനവ് എഫ്ബിഐ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 2025-ൽ ആഗോള സൈബർ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ പ്രതിവർഷം 10.5 ട്രില്യൻ ഡോളറിലെത്തുമെന്നാണ് സൈബർ സെക്യൂരിറ്റി വെഞ്ച്വേഴ്‌സ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. 

മാൽവെയർ ആക്രമണങ്ങളും സോഷ്യൽ എൻജിനീയറിങ് തട്ടിപ്പുകളും പോലെയുള്ള വിവിധ തന്ത്രങ്ങളാണ് ആക്രമണകാരികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത്. സൈബർ കുറ്റവാളികൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഏറ്റവും വ്യാപകമായ രീതികളിലൊന്നാണ് സോഷ്യൽ എൻജിനീയറിങ് അഴിമതികൾ. സാങ്കേതികവിദ്യ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനുപകരം, ഈ തന്ത്രം മാനുഷിക പിഴവ് ചൂഷണം ചെയ്യുന്നതിലും അതുപോലെ തന്ത്രപ്രധാനമായ വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ നേരിട്ടോ അല്ലാതെയോ നൽകുന്നതിന് മനഃശാസ്ത്രപരമായി കൈകാര്യം ചെയ്യുകയോ കബളിപ്പിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു. 

ഇതിൽ സ്‌കെയർവെയർ ഉൾപ്പെടാം. ഉദാഹരണത്തിന്, ഒരു കംപ്യൂട്ടർ വൈറസ്, ഫിഷിങ് ശ്രമം അല്ലെങ്കിൽ ഡൊമെയ്ൻ നെയിം സിസ്റ്റം സ്പൂഫ് എന്നിവയിൽ നിന്ന് രക്ഷനേടുന്നതിനായി നേടുന്നതിനായി ഒരു വ്യക്തിയെ വേഗത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിക്കും വിധം ഭയപ്പെടുത്താൻ കഴിയും. അവിടെ സെർവർ ഡാറ്റയിൽ കൃത്രിമം കാണിക്കുന്നു. ഇത് ഉപയോക്താവിനെ വ്യാജ വെബ്‌സൈറ്റുകളിലേക്ക് വഴിതെറ്റിച്ച് വഴിതിരിച്ചുവിടുന്നു. ആക്രമണകാരികൾ ഒരു സുഹൃത്ത്, ബന്ധു അല്ലെങ്കിൽ ബിസിനസ്സ് സ്ഥാപനം ഓൺലൈൻ വ്യാപാരം പോലെയുള്ള വാജ പേരുകളിലെത്തി അയാളെകൊണ്ട് കുഴപ്പം മറഞ്ഞിരിക്കുന്ന കെണി ഒളിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള ഒരു ലിങ്കിൽ ക്ലിക്കുചെയ്യുന്നതിനോ വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ പങ്കിടുന്നതിനോ ഉള്ള ശ്രമം നടത്തും. 

സൈബർ കുറ്റവാളികൾക്ക് അവരുടെ സുരക്ഷാ സംവിധാനങ്ങൾക്ക് സംരക്ഷണം കുറവായേക്കാവുന്ന മൂന്നാം കക്ഷികൾ മുഖേന വിവരങ്ങളിലേക്ക് പ്രവേശനം നേടാനാകും. 2021-ൽ, ഒരു മൂന്നാം കക്ഷി കോൺട്രാക്ടറായ ചൈനീസ് സോഷ്യൽ മീഡിയ മാനേജ്‌മെന്റ് കമ്പനിയായ സോഷ്യൽ ആർക്ക്സ് (SocialArks) നടത്തുന്ന തെറ്റായ കോൺഫിഗർ ചെയ്ത ഡാറ്റാബേസ് കാരണം ഫെയ്സ്ബുക്ക്, ഇൻസ്റ്റഗ്രാം, ലിങ്ക്ഡിൻ എന്നിവയിലെ ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഉപയോക്താക്കളുടെ വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ ചോർന്നു. മറ്റൊരു സംഭവം  2021 ഏപ്രിലിൽ മൾട്ടിഫാക്ടർ പ്രാമാണീകരണം ഇല്ലാത്ത ഒരു വെർച്വൽ പ്രൈവറ്റ് നെറ്റ്‌വർക്ക് ആക്‌സസ്സുചെയ്‌ത് അമേരിക്കൻ കൊളോണിയൽ പൈപ്പ്‌ലൈനിൽ ടാപ്പുചെയ്യാൻ കഴിവുള്ള ഹാക്കർമാർക്കായി 50 ലക്ഷം ഡോളർ ബിറ്റ്‌കോയിൻ പേയ്‌മെന്റ് നടത്തി.

മൂന്നാം കക്ഷി കരാറുകാരുമായി അവർക്കുണ്ടായേക്കാവുന്ന എക്സ്പോഷറിനെ കുറിച്ച് ആളുകൾ അറിഞ്ഞിരിക്കണം. സൈബർ കുറ്റവാളികൾക്ക് അവരുടെ സുരക്ഷാ സംവിധാനങ്ങൾക്ക് സംരക്ഷണം കുറവായേക്കാവുന്ന മൂന്നാം കക്ഷികൾ മുഖേന  മറ്റുള്ളവരുടെവിവരങ്ങളിലേക്ക് പ്രവേശനം നേടാനാകും. 

ഇതുകൊണ്ട് തന്നെ ഓൺലൈൻ രംഗത്ത് സ്വയം സുരക്ഷിതമായിരിക്കാൻ സ്ഥിരമായി ‘സൈബർ ക്ലീനിങ്’ ശീലമാക്കേണ്ടത്  എറ്റവും പ്രധാനമാണ്. സൈബർ കുറ്റവാളികളും ഹാക്കർമാരും ഉപയോഗിക്കുന്ന ഏറ്റവും പുതിയ തന്ത്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് എപ്പോഴും ബോധ്യമായിരിക്കണം. ഭീഷണികളിൽ മുന്നിൽ നിൽക്കാനും ഓൺലൈനിലും എല്ലാ ഉപകരണങ്ങളിലും ഒരാളുടെ സ്വകാര്യ വിവരങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാനും ഏറ്റവും പുതിയ സോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ, ഓപറേറ്റിങ് സിസ്റ്റങ്ങൾ, സുരക്ഷാ പരിരക്ഷകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് കാലികമായിരിക്കാനും. മൾട്ടിഫാക്ടർ പ്രാമാണീകരണവും വിപിഎൻ ഉപയോഗവും, ലിങ്കിൽ ക്ലിക്ക് ചെയ്യുന്നതിനു മുമ്പ് രണ്ടുതവണ ചിന്തിക്കുക, ശക്തമായ പാസ്‌വേഡുകൾ ഉപയോഗിക്കുക, സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത വൈഫൈ നെറ്റ്‌വർക്കുകൾ ഒഴിവാക്കുക, വ്യാജ വെബ്‌സൈറ്റുകളെയും ലിങ്കുകളെയും കുറിച്ച് ശ്രദ്ധാലുവായിരിക്കുക എന്നിവ വ്യക്തികൾക്ക് സ്വീകരിക്കാവുന്ന മറ്റ് സൈബർ സുരക്ഷിത ക്ലീനിങ് നടപടികളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

വിശാലമായ തലത്തിൽ, സൈബർ ആക്രമണങ്ങൾ ഒരു രാജ്യത്തിനോ സർക്കാരിനോ ഉണ്ടാക്കുന്ന നാശത്തെ കുറച്ചുകാണരുത്. ഉദാഹരണത്തിന്, സൈബർ വാർഫെയറിന് കുറഞ്ഞത് സൈനിക നടപടികളോളം ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. പൊതുസേവനങ്ങൾ, ആശുപത്രികൾ, ഗതാഗതം, ഇന്റർനെറ്റ്, മുനിസിപ്പൽ അല്ലെങ്കിൽ സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങൾ, ഊർജ മേഖല എന്നിവയുൾപ്പെടെ ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ മുഴുവൻ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളും സൈബർ ആക്രമണങ്ങൾക്ക് നിയന്ത്രിക്കാനോ തടസ്സപ്പെടുത്താനോ കഴിയും. അവർക്ക് ആളുകളുടെ സ്വകാര്യ വിവരങ്ങൾ മോഷ്ടിക്കാനും മറ്റൊരു രാജ്യത്തിന്റെ മിസൈലുകളുടെയും ഡ്രോണുകളുടെയും നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുക്കാനും കഴിയും. കൂടാതെ സൈന്യത്തിന്റെ രഹസ്യാന്വേഷണം, കമാൻഡ്, നിയന്ത്രണം, ആശയവിനിമയം എന്നിവപോലും.

സൈബർ ആക്രമണങ്ങൾ ഒരു എതിരാളി ഗവൺമെന്റിന് സ്പോൺസർ ചെയ്യാൻ പോലും കഴിയും, അത് ഒരു ഭൗതിക യുദ്ധത്തിന് ബദലായി ഒരു വെർച്വൽ യുദ്ധമായി വീക്ഷിച്ചേക്കാം, കാരണം അത് അജ്ഞാതതയുടെ ആനുകൂല്യം നൽകുന്നു സൈബർ ആക്രമണങ്ങളും ചെലവ് കുറഞ്ഞതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. 

ചുരുക്കത്തിൽ, ലോകം കൂടുതൽ ഡിജിറ്റലായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നതിനാൽ സൈബർ ആക്രമണങ്ങൾ റെക്കോർഡ് തലത്തിലേക്ക് ഉയർന്നു. ഗവൺമെന്റ് ഓർഗനൈസേഷനുകളും സ്വകാര്യ കമ്പനികളും വ്യക്തികളും സജീവമായിരിക്കുകയും സൈബർ ശുചിത്വം പതിവായി പരിശീലിക്കുകയും സൈബർ കുറ്റവാളികൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന തന്ത്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് അറിഞ്ഞിരിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്.